Hội nghị tổng kết công tác năm 2022 và triển khai nhiệm vụ năm 2023 ngành Công Thương

Tham dự Hội nghị có ông Huỳnh Thành Đạt - Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ; ông Lê Hoài Trung - Uỷ viên Trung ương Đảng, Trưởng Ban đối ngoại Trung ương; ông Nguyễn Văn Thắng, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải; ông Nguyễn Minh Vũ, Thứ trưởng thường trực Bộ Ngoại giao; Thiếu tướng Phạm Trường Sơn - Phó Tổng tham mưu trưởng Quân đội nhân dân Việt Nam, đại diện các bộ, ngành và đại diện các địa phương.

Bên cạnh đó còn có sự tham dự của đại diện các cơ quan của Đảng, Nhà nước; cơ quan của Quốc hội; các Bộ, Ngành, cơ quan Trung ương; các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp có lĩnh vực thuộc ngành Công Thương quản lý. Hội nghị được tổ chức trực tiếp tại Bộ Công Thương và trực tuyến đến các Thương vụ Việt Nam tại nước ngoài.

Hoàn thành vượt mức các chỉ tiêu được Quốc hội, Chính phủ giao

Phát biểu khai mạc Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên cho rằng, năm 2022, trong bối cảnh tình hình kinh tế thế giới diễn biến nhanh, phức tạp, khó lường; xu hướng bảo hộ mậu dịch, xung đột lợi ích và cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; giá cả dầu thô và các nguyên vật liệu đầu vào sản xuất biến động bất thường; lạm phát tăng cao và chính sách tiền tệ thắt chặt… Song dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo linh hoạt, kịp thời, quyết liệt của Lãnh đạo Đảng, Nhà nước; ngành Công Thương đã tích cực, chủ động phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành Trung ương và các địa phương triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ các doanh nghiệp khôi phục, phát triển sản xuất kinh doanh; chỉ đạo bảo đảm cung ứng vật tư, nguyên liệu, hàng hóa thiết yếu; đẩy mạnh các hoạt động kinh tế đối ngoại, xúc tiến thương mại, kết nối cung cầu hàng hóa; khai thác có hiệu quả các hình thức thương mại, các loại thị trường, đa dạng hóa sản phẩm, chuỗi cung ứng, thúc đẩy xuất khẩu, đóng góp quan trọng, tích cực vào phát triển kinh tế của đất nước.

Năm 2023 là năm giữa nhiệm kỳ, có ý nghĩa quan trọng trong việc đẩy mạnh thực hiện thắng lợi các Kế hoạch 5 năm 2021-2025 và Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng, tạo nền tảng cho thực hiện thành công Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021-2030 trong bối cảnh được dự báo có nhiều thuận lợi và khó khăn, thách thức đan xen.

“Để đánh giá khách quan, toàn diện những kết quả đạt được trong năm qua và xác định các nhiệm vụ, giải pháp trong năm tới, Hội nghị sẽ tập trung thảo luận, đánh giá tình hình và kết quả phát triển ngành Công Thương trong năm 2022; bàn và thống nhất các giải pháp trọng tâm năm 2023 để tập trung thực hiện hoàn thành và hoàn thành vượt mức các mục tiêu, nhiệm vụ được Chính phủ giao, góp phần thực hiện thắng lợi, toàn diện Kế hoạch năm 2023 đã đề ra”- Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.

Báo cáo tại Hội nghị về tình hình thực hiện nhiệm vụ ngành Công Thương năm 2022, Thứ trưởng Trần Quốc Khánh cho biết, năm 2022, sản xuất công nghiệp phục hồi tích cực ở hầu hết các ngành, lĩnh vựcvà địa phương, chuỗi cung ứng đã được nối lại và đa dạng hóa. Dự kiến năm 2022, chỉ số sản xuất công nghiệp tăng hơn 9%, cao hơn cùng kỳ năm trước (tăng 4,8%). Giá trị gia tăng ngành công nghiệp tăng khoảng 9%, cao hơn so với cùng kỳ năm trước (tăng 4,82%) và cao hơn kịch bản tăng trưởng tại Nghị quyết 01. Cơ cấu nội ngành công nghiệp tiếp tục chuyển biến tích cực theo đúng định hướng tái cơ cấu ngành. Ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục duy trì động lực của toàn ngành, tăng trưởng cao nhất trong các nhóm ngành, đóng vai trò chủ chốt dẫn dắt tăng trưởng của nền kinh tế. Dự kiến chỉ số sản xuất ngành công nghiệp chế biến chế tạo năm 2022 tăng khoảng 9,5%; đóng góp tới hơn 86% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước.

Trong đó, ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tiếp tục duy trì động lực của toàn ngành, chỉ số sản xuất ngành công nghiệp chế biến chế tạo dự kiến tăng trên 9% năm 2022, đóng góp hơn 86% tổng kim ngạch xuất khẩu của cả nước. Ngành điện đã đảm bảo tốt cân đối điện phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và sinh hoạt của người dân. Ngành dầu khí về đích trước kế hoạch 2 tháng 18 ngày, đưa 5 mỏ và công trình mới vào khai thác, nhiều hơn 1 công trình so với kế hoạch cả năm, nộp ngân sách hoàn thành kế hoạch cả năm trước 6 tháng. Ngành than cũng đã nỗ lực vượt qua khó khăn, cơ bản hoàn thành mục tiêu kế hoạch năm 2022. Công nghiệp ở các địa phương đã nỗ lực vượt qua khó khăn, từng bước phục hồi sản xuất với 61 địa phương trên cả nước có chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) tăng so với năm 2021.

Về xuất nhập khẩu, trong năm 2022, Việt Nam tiếp tục lập kỷ lục mới với tổng kim ngạch xuất nhập khẩu đạt khoảng 732 tỷ USD, duy trì xuất siêu năm thứ 7 liên tiếp, đưa Việt Nam vào nhóm các nền kinh tế hàng đầu về thương mại quốc tế. Trong đó, xuất khẩu dự kiến tăng 10,5%, đạt khoảng 371,5 tỷ USD, hoàn thành vượt mức chỉ tiêu kế hoạch được Quốc hội và Chính phủ giao. Số mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 01 tỷ USD dự kiến đạt 39 mặt hàng (tăng 04 mặt hàng so với năm 2021), trong đó có 09 mặt hàng đạt kim ngạch xuất khẩu trên 10 tỷ USD (tăng hơn 01 mặt hàng so với năm 2021). Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu tiếp tục cải thiện theo chiều hướng tích cực. Kim ngạch nhập khẩu hàng hóa năm 2022 dự kiến tăng khoảng 8,5% so với năm 2021 và cơ bản được kiểm soát tốt.

Kết quả tăng trưởng của xuất khẩu năm 2022 chính là điểm sáng trong phát triển kinh tế đất nước, thể hiện sự nỗ lực của Bộ Công Thương trong thực thi đồng bộ nhiều giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp và sự chủ động, linh hoạt trong tổ chức sản xuất của các doanh nghiệp xuất khẩu nắm bắt cơ hội phục hồi và khan hiếm hàng hóa từ các thị trường nhập khẩu, khai thác hiệu quả các FTA nhanh chóng đẩy mạnh xuất khẩu. 

Hoạt động thương mại trong nước phục hồi tích cực, các chương trình kích cầu tiêu dùng, tháng khuyến mại tập trung được tổ chức đồng loạt ở các địa phương trên cả nước, nhu cầu mua sắm tăng. Công tác kết nối cung cầu được thực hiện tốt, giá cả tương đối ổn định, góp phần đạt mục tiêu kiểm soát lạm phát; gắn kết tạo nguồn hàng ổn định giữa các nhà sản xuất trong nước với các hệ thống phân phối lớn trên toàn quốc. Dự kiến, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ năm 2022 tăng 21%, vượt mục tiêu kế hoạch của ngành (mục tiêu tăng 8%).

Đối với thị trường xăng dầu, năm 2022 là một năm đặc biệt khó khăn đối với thị trường xăng dầu trong nước khi giá xăng dầu tăng cao theo giá xăng dầu thế giới, nguồn cung hạn chế. Trước tình hình đó, Bộ Công Thương đã thực hiện đồng bộ các giải pháp nhằm bảo đảm nguồn cung xăng dầu. Đến nay, sau khi thực hiện các giải pháp nêu trên, nguồn cung xăng dầu trong nước cơ bản được đảm bảo, đáp ứng nhu cầu phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong nước, không xảy ra tình trạng thiếu xăng dầu cục bộ.

Ngoài ra, công tác quản lý nhà nước đối với các ngành, lĩnh vực (quản lý thị trường, phòng vệ thương mại, hội nhập, xúc tiến thương mại, quản lý cụm công nghiệp, khuyến công, khoa học và công nghệ, tổ chức cán bộ...) được tổ chức triển khai đồng bộ, kịp thời, đóng góp tích cực vào thành tích chung của toàn Ngành.

Bên cạnh những kết quả tích cực đó, lãnh đạo Bộ Công Thương cũng thẳng thắn nhìn nhận, phát triển ngành Công Thương năm 2022 vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, như: Hoạt động sản xuất công nghiệp phục hồi tốt trong 9 tháng đầu năm, tuy nhiên, tốc độ tăng sản xuất công nghiệp chậm lại từ quý IV, các doanh nghiệp sản xuất đối mặt với việc sụt giảm đơn hàng ở những ngành hàng xuất khẩu lớn; năng lực sản xuất công nghiệp chậm được cải thiện, đặc biệt là trong các ngành công nghiệp có tính nền tảng, then chốt. Hay trong hoạt động xuất nhập khẩu, mặc dù xuất khẩu tăng cao nhưng mức độ phụ thuộc vào khu vực FDI vẫn còn lớn. Hệ thống hạ tầng thương mại như: chợ đầu mối, trung tâm logistics, kho chứa hàng hóa chưa theo kịp nhu cầu phát triển làm gia tăng chi phí thương mại, hạn chế cạnh tranh; còn thiếu sự liên kết chặt chẽ giữa các bên trong chuỗi cung ứng hàng hóa…

Theo lãnh đạo Bộ Công Thương, những tồn tại, hạn chế nêu trên có cả nguyên nhân chủ quan và khách quan. Vì vậy, cần phải nhìn nhận một cách thẳng thắn, cầu thị các hạn chế này để nghiêm túc rút kinh nghiệm và có các giải pháp để khắc phục kịp thời, tạo sự chuyển biến thực chất và mạnh mẽ hơn trong thời gian tới.

Phối hợp với các bộ, ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp

Đánh giá cao những thành tích của ngành Công Thương đạt được trong năm 2022, Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh, trong ba động lực quan trọng đối với ổn định và tăng trưởng kinh tế đất nước là tiêu dùng, thương mại và đầu tư thì ngành Công Thương chủ trì hai lĩnh vực là tiêu dùng và thương mại, đồng thời, có vai trò vô cùng quan trọng trong thu hút đầu tư. Do đó, những thành tích của ngành Công Thương với vai trò là xương sống của nền kinh tế, công nghiệp và thương mại quốc gia có ý nghĩa vô cùng quan trọng đối với sự phát triển đất nước.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ

Mặc dù năm 2022 còn nhiều khó khăn song Bộ Công Thương đã đạt 3 kết quả hết sức có ý nghĩa trong năm qua. Cụ thể, thành tích xuất khẩu tiếp tục duy trì ấn tượng, tăng hơn 10% Việt Nam đã vươn lên thứ 23 trên thế giới và thứ 2 trong ASEAN về kim ngạch so với mục tiêu đề ra 8,5%), có quan hệ thương mại đầu tư với hơn 220 thị trường nước ngoài, mang lại nguồn ngoại tệ quan trọng trong ổn định tài chính tiền tệ và kinh tế vĩ mô trong nước.

Ngoài ra, trong bối cảnh tình hình thế giới có nhiều biến động, Bộ Công Thương vẫn đảm bảo nguồn cung hàng hóa và bình ổn giá thị trường. Các hoạt động sản xuất công nghiệp, nhất là ngành chế biến, chế tạo cũng tăng trưởng mạnh mẽ (tăng 8,9% trong 11 tháng đầu năm).

“Bộ Công Thương cũng đã nhanh chóng bắt nhịp xu thế chuyển đổi xanh và chuyển đổi số, tăng cường các động lực phát triển kinh tế đất nước nhanh và bền vững”- Thứ trưởng Nguyễn Minh Vũ đánh giá.

Trong khi đó, Thứ trưởng Trần Thanh Nam đánh giá, năm 2022 là năm đặc biệt của ngành nông nghiệp khi toàn ngành gặp khó khăn do dịch bệnh, chuỗi cung ứng trong nước và nước ngoài đứt gãy. Tuy nhiên, Bộ Công Thương đã vào cuộc, phối hợp với Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn duy trì chuỗi cung ứng nông sản.

Thứ trưởng Trần Thanh Nam chỉ rõ, ngay từ đầu nhiệm kỳ, 2 bộ đã ký bản ghi nhớ với 8 nội dung phối hợp. Năm vừa qua, hai Bộ đã có nhiều chương trình phối hợp chặt chẽ để thực hiện bản ghi nhớ này. Đơn cử, khi nông sản ùn tắc tại một số cửa khẩu, Bộ Công Thương đã tham mưu Chính phủ và đích thân các lãnh đạo Bộ, trong đó Bộ trưởng Bộ Công Thương đã nhiều lần lên biên giới để cùng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, giải quyết vấn đề ùn tắc nông sản.

Đại diện doanh nghiệp, bà Nguyễn Thị Phương – Phó Tổng Giám đốc thường trực Vincommerce – chia sẻ, từ góc độ tập trung phát triển thị trường nội địa như Masan và chuỗi bán lẻ WinMart, Tập đoàn đã nhận được sự đồng hành, sát cánh của Vụ Thị trường trong nước, của Cục xúc tiến thương mại và các đơn vị chức năng của Bộ Công Thương trong các hoạt động kết nối hàng hóa, cùng rất nhiều chương trình xây dựng và phát triển thương hiệu hàng hóa Việt.

“Nhờ đó, tỷ lệ hàng Việt qua hệ thống phân phối – bán lẻ luôn đạt trên 80%. Phát huy thành quả này, trong năm 2023, với sự đồng hành và hỗ trợ của Bộ Công Thương, WinMart sẽ tiếp tục đẩy mạnh tổ chức các chương trình tuần hàng Made in Vietnam – Tinh hoa hàng Việt quy mô lớn tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.Hồ Chí Minh”- bà Nguyễn Thị Phương bày tỏ.

Cũng tại Hội nghị, đại diện UBND tỉnh Thanh Hóa, Sở Công Thương các tỉnh Thái Nguyên, Cần Thơ; Hiệp hội Cơ khí Việt Nam, Hiệp hội Da giày Việt Nam; các Tập đoàn, doanh nghiệp… đã chúc mừng những thành tích đạt được trong năm 2022, và đề xuất những giải pháp đối với Bộ Công Thương trong thời gian tới.

Tập trung 5 giải pháp trọng tâm trong năm 2023

Dự báo về tình hình trong thời gian tới, Bộ trưởng cho rằng: Năm 2023, bên cạnh những yếu tố thuận lợi, tình hình quốc tế và trong nước được dự báo tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường. Kinh tế thế giới tăng trưởng chậm lại và có dấu hiệu suy thoái ở nhiều quốc gia; các rủi ro về tài chính, tiền tệ, nợ công, an ninh năng lượng, an ninh lương thực vẫn còn hiện hữu. Xung đột địa chính trị và cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt; sức ép lạm phát, giá dầu thô, nguyên vật liệu đầu vào vẫn ở mức cao, khó đoán định. Một số thị trường xuất khẩu lớn bị thu hẹp, tiếp cận thị trường và vốn của các doanh nghiệp tiếp tục khó khăn...

Để kịp thời khắc phục những hạn chế, yếu kém thời gian qua, đồng thời tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng công tác, bứt phá vươn lên, thực hiện thắng lợi và toàn diện các mục tiêu, nhiệm vụ kế hoạch năm 2023 được giao, Ban cán sự Đảng, lãnh đạo Bộ Công Thương đề nghị các đơn vị trong toàn ngành cần quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nhiệm vụ đã đề ra, trong đó, chú trọng thực hiện tốt một số nội dung, giải pháp sau:

Một là, tiếp tục nghiên cứu, quán triệt sâu sắc và tổ chức thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước, nhất là các chủ trương, chính sách có liên quan về phát triển công nghiệp, thương mại. Khẩn trương xây dựng Kế hoạch hành động và tập trung triển khai thực hiện đồng bộ, quyết liệt, hiệu quả các nhiệm vụ được giao tại các Nghị quyết của Chính phủ về nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu phát triển KT-XH và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2023; trong đó, chú trọng các giải pháp tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, phát triển sản xuất, kinh doanh; đẩy nhanh triển khai các dự án phát triển công nghiệp, thương mại, nhất là các dự án trọng điểm để sớm đưa các dự án vào hoạt động, tạo động lực mới cho tăng trưởng kinh tế đất nước.