Chương trình XTTM quốc gia: Tiếp tục đổi mới để nâng cao hiệu quả kinh tế

Đánh giá của ông về Chương trình Xúc tiến thương mại (XTTM) quốc gia năm 2012?

Năm 2012, Chương trình XTTM quốc gia phê duyệt 114 đề án với tổng kinh phí 93,08 tỷ đồng, tỉ lệ đạt 99,1%. Theo thống kê chưa đầy đủ, chương trình đã hỗ trợ 4.596 lượt doanh nghiệp tham gia các hội chợ với 7.924 gian hàng, 677.582 lượt giao dịch, 28.879 hợp đồng được ký kết, giá trị đạt gần 1 tỷ USD, thu hút được 979.935 lượt khách tham quan, doanh số đạt 1.228 tỷ đồng. Có thể khẳng định, kết quả của chương trình đã đóng góp tích cực vào kim ngạch xuất khẩu của cả nước trong năm qua.

Mặc dù mới chỉ được đầu tư ở mức khiêm tốn nhưng với sự cố gắng của các cơ quan quản lý, cơ quan xúc tiến thương mại chính phủ, phi chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp (DN) và nhờ kết quả đầu tư từ năm trước nên đã tiếp tục góp phần vào việc duy trì và mở rộng thị trường xuất khẩu, giảm nhập siêu, hỗ trợ tích cực việc củng cố thị phần của các ngành hàng xuất khẩu chủ chốt, củng cố khai thác, phát triển thị trường nội địa, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh và giảm mức tồn kho cho các DN.

Chương trình đã hỗ trợ nguồn kinh phí quan trọng cho các Hiệp hội ngành hàng, các địa phương thực hiện các hoạt động XTTM. Đặc biệt tại nhiều địa phương khó khăn, kinh phí dành cho XTTM còn hạn chế thì sự hỗ trợ kinh phí từ chương trình quốc gia là hết sức quan trọng, góp phần hỗ trợ các DN trong việc củng cố mở rộng thị trường trong nước và xuất khẩu; giúp cộng đồng DN quảng bá được thương hiệu đến được với các đối tượng mục tiêu và duy trìcủng cố mối quan hệ với các khách hàng truyền thống, tạo cơ hội tìm kiếm khách hàng mới tiềm năng, hướng các DN nhận định đánh giá một cách chính xác xu hướng thị trường, từ đó xây dựng chiến lược đúng dắn trong phát triển kinh doanh.

Nhiều đề án thực hiện trong nước đã tạo được tiếng vang lớn, quảng bá cho những sản phẩm tiềm năng thế mạnh của vùng, địa phương ngay tại thị trường trong nước, tích cực hưởng ứng cuộc vận động “ Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”.

Tuy nhiên, ngoài những mặt được thì vẫn còn những hạn chế như: Việc cấp kinh phí của các cơ quan có thẩm quyền liên quan chưa theo kịp được nhu cầu và tiến độ của các đơn vị chủ trì. Do vậy ảnh hưởng không nhỏ đến việc triển khai thực hiện. Nhiều đơn vị chủ trì ở một số địa phương còn chưa phổ biến rộng rãi thông tin về chương trình nên lựa chọn các đơn vị không đủ điều kiện tham gia, làm ảnh hưởng đến hiệu quả chung. Việc nghiệm thu, thanh lý, quyết toán phần lớn các đơn vị chủ trì chưa thực hiện đúng thời gian quy định. Năng lực triển khai của một số đơn vị còn hạn chế, thiếu kinh nghiệm...

Vậy cần phải gì để Chương trình XTTM quốc gia năm 2013 phát huy hiệu quả hơn, thưa ông?

Trong bối cảnh số lượng DN Việt Nam ngày càng nhiều, nhu cầu XTTM ngày càng tăng trong khi kinh phí hỗ trợ doanh nghiệp thông qua Chương trình XTTM quốc gia năm 2012 còn quá thấp so với nhu cầu của doanh nghiệp và mức trung bình của thế giới, thì, để chương trình đạt được hiệu quả cao hơn, Nhà nước cần bổ sung thêm  kinh phí cho năm 2013, ít nhất là bằng năm 2012.

Cần xem xét sửa đổi lại một số điều quy định tại Thông tư 88/ 2011/TT- BTC về việc hướng dẫn cơ chế tài chính hỗ trợ từ ngân sách nhà nước để thực hiện chương trình XTTM. Theo phản ánh của các đơn vị chủ trì ở các địa phương, việc áp dụng thông tư này còn nhiều bất cập. Nên sớm hoàn thiện khung pháp lý phù hợp để có thể áp dụng ngay trong năm 2013.

Đề nghị, ban quản lý, các đơn vị chủ trì đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về chương trình đến các doanh nghiệp liên quan để huy động được nhiều DN phù hợp tham gia và hưởng lợi từ Chương trình XTTM quốc gia. Bộ Công Thương tăng cường chỉ đạo hệ thống tham tán thương mại ở nước ngoài  hỗ trợ các hoạt động XTTM (ví dụ như cung cấp thông tin cập nhật thị trường...).

Tập trung nâng cao năng lực cho các đơn vị chủ trì chuyên nghiệp hơn trong việc xây dựng đề án, tổ chức thực hiện. Cải tiến phương pháp giám sát đánh giá tình hình thực hiện các đề án được phê duyệt để nâng cao hiệu quả sử dụng ngân sách nhà nước. Đây cũng là cơ sở cho việc phê duyệt Chương trình XTTM quốc gia cho những năm tiếp theo. Bên cạnh đó, tiếp tục đổi mới cơ chế hỗ trợ và quản lý nhằm nâng cao hiệu quả chương trình.

Xin cảm ơn ông!