Chậm trễ trong bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện

Trong 15 xã chưa bàn giao có 05 xã tham gia Dự án REII ( 04 xã tham gia dự án REII gốc, 01 xã tham gia dự án REII mở rộng; xã Dương Quang, huyện Mỹ Hào còn 1/7 thôn chưa bàn giao) và 10 xã không tham gia Dự án REII ( xã Nhân Hoà-huyện Mỹ Hào và xã Cương Chính-huyện Tiên Lữ mới bàn giao ½ xã).

           Đã có 03 huyện hoàn thành công tác bàn giao lưới điện là Yên Mỹ, Phù Cừ và Ân Thi. Còn 7 huyện, thành phố vẫn còn các xã chưa bàn giao; huyện còn nhiều  xã chưa bàn giao nhất là huyện Mỹ Hào còn 05 xã (Minh Đức, Bạch Sam, Phùng Chí Kiên, Nhân Hòa và Dương Quang), tiếp theo là huyện Tiên lữ còn 03 xã (Thụy Lôi, Thiện Phiến và Cương Chính), huyện Văn Lâm còn 02 xã (Tân Quang và Đình Dù ), huyện Văn Giang còn 02 xã (Tân Tiến và Xuân Quan), huyện Kim Động còn 01 xã (Toàn Thắng), huyện Khoái Châu còn 01 xã ( Đồng Tiến) và Thành phố Hưng Yên còn 01 xã (Hùng Cường).

Theo Báo cáo kết quả kiểm tra hoạt động điện lực năm 2014 số 410/BC-KT ngày 21/5/2014 của Sở Công Thương, trong số 15 xã chưa bàn giao lưới điện có 04 tổ chức kinh doanh điện nông thôn trên địa bàn 04 xã không đủ điều kiện kinh doanh bán lẻ điện và Sở Công Thương đã đề nghị UBND tỉnh ra quyết định yêu cầu 04 tổ chức kinh doanh điện nông thôn phải bàn giao lưới điện cho ngành điện.

          Mắc dù các Sở, ban, ngành và địa phương đã có nhiều cố gắng trong công tác chỉ đạo, thực hiện bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý nhưng công tác bàn giao lưới điện vẫn trễ hẹn, không hoàn thành theo đúng kế hoạch mà UBND tỉnh đã chỉ đạo. Nguyên nhân là do:

          - Công tác chỉ đạo bàn giao lưới điện của các huyện, thành phố; công tác triển khai tiếp nhận, hoàn trả vốn lưới điện của bên nhận (ngành điện) trong những năm trước đối với các xã chưa thực sự quyết tâm, sát sao. Điều này được minh chứng cụ thể qua thực tế trong gần 10 năm thực hiện từ năm 2004 đến 31/10/2003 có 95 xã thực hiện bàn giao lưới điện, chiếm 65,5%; nhưng trong 6 tháng từ 01/11/2013 đến 30/4/2014 đã có 35 xã bàn giao, chiếm 24,1%.

          - Theo quy định của pháp luật các tổ chức, đơn vị đảm bảo các điều kiện hoạt động điện lực là được phép hoạt động. Hơn nữa, theo các văn bản chỉ đạo của Bộ Công Thương công tác bàn giao lưới điện hạ áp nông thôn cho ngành điện quản lý thực hiện trên tinh thần tự nguyện, thoả thuận giữa bên giao và bên nhận; vì vậy, các HTX vẫn làm ăn có lãi dựa vào quy định trên không muốn bàn giao, chưa thực hiện bàn giao theo như chỉ đạo của UBND tỉnh.

          - Lưới điện hạ áp của các xã trên được đầu tư từ nghiều nguồn vốn, trong đó nguồn vốn của Hợp tác xã, của cá nhân chiếm đáng kể. Tuy nhiên, khi đầu tư, cải tạo lưới điện các địa phương thực hiện tự phát, không đảm bảo đúng trình tự, thủ tục đầu tư ( không có hồ sơ, hoá đơn...) dẫn đến việc đánh giá, xác nhận nguồn vốn đầu tư của từng thành phần và hoàn trả vốn đầu tư theo các Thông tư hướng dẫn của liên bộ Tài chính-Công Thương gặp khó khăn và chưa được bên giao (các xã) chấp thuận. Hơn nữa, một số HTX, cá nhân yêu cầu phải được cấp có thẩm quyền phê duyệt giá trị còn lại và xác định hoàn trả vốn hoặc trả tiền rồi mới bàn giao-điều này là không đúng quy định nên các cơ quan quản lý, cũng như ngành điện khó đáp ứng được.

          - Đối với các xã tham gia dự án REII, theo quy định Đơn vị quản lý điện địa phương phải xây dựng phương án, kế hoạch kinh doanh đảm bảo hoàn trả được  vốn vay và thực hiện trả nợ theo lộ trình. Tuy nhiên, công tác này chưa được hướng dẫn cụ thể nên các đơn vị quản lý điện chưa thực hiện trả nợ; vì vậy, không thực hiện bàn giao.

          Từ những nguyên nhân trên, để sớm hoàn thành công tác bàn giao lưới điện cho ngành điện quản lý các cấp, các ngành cần nỗ lực, chỉ đạo sát sao, quyết liệt hơn nữa. Đặc biệt là UBND cấp huyện, cấp xã của các huyện, thành phố vẫn còn các xã chưa bàn giao lưới điện thực hiện chủ trì phối hợp với Công ty Điện lực Hưng Yên làm việc cụ thể với từng xã để đề xuất phương án, giải quyết cụ thể.